زناشویی با خویشاوندان بسیار نزدیک در ایران باستان

احمد

دیدگاه راستین آیین زردشت در خصوص ازدواج با خویشاوندان بسیار نزدیک و چگونگی و میزان رواج این گونه زناشویی نزد ایرانیان باستان، از جمله مسائلی است که قرنها سبب مناقشه مورخان، محققان و ایران شناسان بوده است.

در این مقاله، سعی کرده ایم تا فارغ از هر گونه پیش داوری و جهت گیری ارزش گرایانه، جهات و جوانب مختلف این مسأله را بی طرفانه و به صورت کاملاً مستند بررسی کنیم.

می توانیم بگوییم که زناشویی با خویشاوندان بسیار نزدیک در ایران باستان بیشتر به خواص (شاهان، شاهزادگان و اشراف)اختصاص داشته است.

بی گمان، شیوع نسبی ازدواجهای مزبور، به زمینه اجتماعی مناسب و انگیزه هایی قوی و مؤثر متکی بوده است که از آن میان می توان به عواملی نظیر: بیگانه هراسی، التزام به حفظ اصالت نسب، اعتقاد به تأثیر مثبت این نوع وصلت بر بهبود نسل و از همه مهمتر به ملاحظات اقتصادی (تحکیم موقعیت طبقاتی، ممانعت از تقسیم دارایی و میراث و سهل گیری در تعیین مهریه و جهیزیه) اشاره کرد.

این گونه ازدواجها، مدتها پیش از ورود اسلام به ایران، عملاً منسوخ شده بود.

منبع : http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/50613791607.pdf

نگاهی تحلیلی به مبانی فسخ ازدواج ناشی از بیماری ها

رفیعی محمدتقی,حبیبی نوده فاطمه

فسخ ازدواج عمل حقوقی یک جانبه ای است که به موجب آن یکی از طرفین به صورت ارادی به هستی حقوقی عقد ازدواج پایان می دهد. به نظر می رسد مهم ترین فلسفه فسخ ازدواج مشروع به سبب بیماری ، جلوگیری از ضرر و حرج است که مطابق قواعد فقهی «لاضرر» و «لاحرج»، نباید هیچ گونه ضرر و حرجی به کسی وارد آید. با استمداد از این مبانی می توان گفت که قانون گذار تنها از باب تمثیل به ذکر بیماری های موجب فسخ ازدواج پرداخته است و نیز قایل به توسعه عیوب مصرح موجب فسخ ازدواج شد. با اتخاذ این راهکار شاید بتوان گفت که بر طبق قواعد فقهی «لاضرر» و «لاحرج» بین زن و مرد در استفاده از حق فسخ ازدواج تفاوت نیست و به هر دو طرف می توان در صورت وجود عیوب و بیماری های مسری و خطرناک، حق فسخ ازدواج داد.

منبع : http://www.sid.ir/FA/VEWSSID/J_pdf/3001413891504.pdf

ارزشهای ازدواج در جوانان ایرانی

دلخموش محمدتقی

به منظور بررسی ارزش های ازدواج در بین جوانان ایرانی 2680 دانشجو و دانش آموز زن و مرد ایرانی با استفاده از مقیاس مولف ساخته ارزش های ازدواج (MVS) که بر اساس چهارچوب مفهومی ارزش های فرهنگی با ابعاد فرضی محاط شدگی، خودپیروی عاطفی، خودپیروی عقلی، سلسله مراتب، برابرنگری (شوارتز و راس، 1995) تدوین شده بود، ارزشیابی شدند. روی آورد آماری پژوهش حاضر برای تحلیل ساختاری و محتوای ارزش های ازدواج، فن تحلیل کوچکترین فضا (SSA) بود. یافته های پژوهش نشان دادند که محتوا و ساختار ارزش های ازدواج جوانان ایرانی، با 5 بعد الگوی نظری ارزش های شوارتز و راس (1995) در زمینه ازدواج تبیین پذیر است. این الگو بر حسب سن، جنس و قوم های فرهنگی تغییر نمی کند و ثابت است.

منبع : http://www.sid.ir/Fa/VEWSSID/J_pdf/78113861202.pdf